6 Sigma Nedir?, Toplam Kalite Yönetiminin önemli odak noktalarından biri olan süreçlerin kalitesinin ölçümü ve iyileştirilmesinde kullanılabilen bir yöntem, bir metodolojidir.
Sigma Yunan alfabesinde bir harftir.
Sigma” terimi herhangi bir süreç ürün karakteristiğinin bir ortalama etrafındaki dağılımını tanımlamak için kullanılır.
6 Sigma Nedir , Sigma süreç yeterliliğini gösteren istatistiksel bir ölçüdür . Sigma ölçüsü birimdeki hata sayısı bir milyonda ki hatalı sayısı , hata olasılığı gibi karakteristiklerle doğrudan ilişkilidir.
Herhangi bir hizmet ya da üretim süreci için, altı sigma (6s) sürecin ne kadar iyi işlediğini gösteren bir ölçüdür. Sigma değerinin yüksekliği sürecin iyiliğini gösterir. Sigma, sürecin hatasız çalışma yeterliliğini ölçer. Hata müşterinin hoşnutsuzluğuna yol açan herhangi bir şeydir.
Sigma arttıkça maliyet düşer, çevrim süresi azalır, müşteri memnuniyeti artar.
(6)Altı Sigmada temel parametre “ürün başına hatadır”. Burada ürün, temelde bir parça, malzeme, yönetsel form, zaman, uzaklık gibi herhangi bir şey olabilir.
6 Sigma ve toplam kalite yönetimi
6 Sigma Nedir , 6 Sigmanın Toplam Kalite Yönetimi veya benzeri programlardan en önemli farkı, sonuçlarının ölçülebilir olması, bir bölümün veya fonksiyonun tekelinde kalmayıp tüm şirkete yayılarak tüm süreçleri içine alması ve şirket kültürünü değiştirmesidir.
6 Sigma metodu Toplam Kalite Yönetimi veya diğer kalite sistemlerine alternatif değil , onları bütünleyen, destekleyen birlikte yürütülecek bir metodolojidir.
Altı sigma Metodoloji:
İki ana tamamlayıcı yöntem bulunmaktadır ;
1 DMAIC: Define, Measure, Analyse, Improve, Control (Tanımlama, Ölçme, Analiz etme, İyileştirme ve Kontrol etme = TÖAİK)
2 DMEDI: Define, Measure, Explore, Develop, İmprove (Tanımlama, Ölçme, Araştırma, Geliştirme ve İyileştirme)
3 DMADV: Define, Measure, Analyze, Design, Verify (Tanımlama, Ölçme, Analiz, Tasarım, Onaylama)
DMAIC proje sürecinde öncelikli olarak, iyileştirmeye muhatap problem tanımlanması yapılır ya da incelenecek problem belirlenir.
Ölçme ve veri toplama ile istatistiksel veri elde edilir.
İstatistiksel veriler analiz edilerek değerlendirmeye hazır hale getirilir.
Proje ekibi tarafından yapılan beyin fırtınaları ile, çözüm üretimi ve iyileştirme önerileri ile düzeltmenin uygulama şekli tespit edilerek, problemin çözümü gerçekleştirilir.
Son aşama olarak da verilerin, sürecin ve projenin kontrolü gerçekleştirilerek ilgili proje sorumlusuna sunulur.
Altı sigmanın Felsefesi
6 Sigma Nedir 6 sigma şirketlerin, kârlılıklarını önemli ölçüde iyileştirmelerini sağlayan bir yönetim sistemidir. Bu sistemde fire ve kaynak kullanımı minimize edilirken, müşteri memnuniyeti ve sadakatinin arttırılması için, iş süreçlerinin gözden geçirilip, iyileştirilmesi esastır.
6 Sigma, şirket içerisinde yapılan her şeyde (üretimden sipariş almaya kadar) daha az hata yapılması yönünde rehberlik yapar.
6 Sigma hataların ve firelerin bir daha hiç olmaması için süreçlerin iyileştirilmesine yönelik spesifik bir metot sunar.
Kırklareli Patent, Kalite Yönetim Sistemleri danışmanları tarafından hazırlanan ISO , ISO Nedir, ISO 9001 Toplam Kalite Yönetim Sistemi‘ nin kurulumu, ISO 9001 Kalite Danışmanlık hizmetlerini, Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi, CE Belgesi ve Hizmet Yeterlilik Belgesi danışmanlık ve belgelendirme ayrıntılarını inceleyebilirsiniz.
Altı sigmanın Faydaları
Hata oranını azaltılmaktadır.
Ürün maliyeti %10-25 indirilmektedir.
Üretim maliyetleri %10-40 düşürülmektedir.
Üretim ve ürün kalitesi artar.
Müşteri beklentileri daha iyi belirlenmektedir.
Pazar payı arttırılmaktadır.
Dağıtım ve kalite performansı arttırılmaktadır.
Daha güçlü ve sağlam tasarımlar yapılmaktadır.
Tüm süreçlerde kayıplar en aza indirilmektedir.
Kompleks tasarımlar basit hale dönüştürülebilmektedir.
Altı sigma süreci
6 Sigma Nedir (6) Altı Sigma stratejisinde, hedeflerin gerçekleştirilmesi için problemlere, her biri güçlü istatistiksel yöntemlerle desteklenen yaklaşım sırasıyla 5 ana bölüm:
Tanımlama
Ölçme
Analiz
Geliştirme
Kontrol
şeklindedir.
Tanımlama
6 Sigma Nedir , Bu aşamada projenin amaç ve kapsamı tanımlanır. Süreç ve müşteri hakkında bilgi toplanır. Seçilen ve tanımlanan projenin daha yüksek bir kalite yaratma ve maliyetleri azaltma olasılığının yüksek olması önemlidir.
Bu aşamanın çıktısı: Planlanan iyileştirmenin ayrıntılı tanımı, müşteri için önemli olan faktörlerin listesi, üzerinde çalışılacak sürecin akış diyagramı yardımı ile detaylı gösterimidir.
Bu aşamada yaygın olarak kullanılan araçlar;
Proje Uyum Planı,
Paydaş Analizi,
TGPÇM, (Tedarikçiler, Girdiler, Prosesler, Çıktılar, ve Müşteriler)
Ürün Analizi,
Müşterinin Sesi,
Yakınlık (affinity) Diyagramı,
Kano Modeli,
Kritik Kalite Faktörleri Ağacı
şeklindedir.
Ölçme
6 Sigma Nedir , Bu aşamada mevcut durumu tüm yönleriyle açıklayan bilgiler toplanır. Ölçme aşamasının amacı, varolan proses durum ve problemlerinin gerçeklere dayanan bir anlayış içinde oluşturulması ile problemlerin kaynak veya yerlerinin işaret edilmesidir. Bu bilgi analiz safhasında araştırmamız gereken potansiyel nedenlerin alanlarını daraltmamız konusunda bize yardımcı olur. Geçerli ve doğru ölçümler olmaksızın sürecin mevcut performansını ve yapılan iyileştirmelerin etkilerini belirlemek mümkün değildir.
Bu aşamanın çıktısı: Sürecin mevcut performansı, problemi ya da problemin oluşumunu açıklayan veriler, problemin daha özel ve detaylı bir tanımıdır.
Bu aşamada yaygın olarak kullanılan araçlar;
Veri Toplama Planı,
Çetele Diyagramı,
Frekans Poligonları,
Tekrar Edebilme&Yeniden Üretebilme Ölçümü,
Pareto Şeması,
Öncelik Matrisleri,
HTEA,
Süreç Yeterliliği,
Süreç Sigması,
Örnekleme,
Tabakalandırma,
Koşu Şemaları,
Kontrol Şemaları,
şeklindedir.
Analiz
Ölçme safhası sürecin temel performans değerlerini ortaya koymuştur , Analiz safhasında problemlerin temel nedenleri hakkında teoriler geliştirilecek, bu teoriler verilerle doğrulanacak ve son alarak problemlerin temel nedenleri tanımlanabilmektedir , Doğruluğu kanıtlanan neden veya nedenler bir sonraki safhada tartışılacak çözümlerin oluşturulması için temel teşkil edecektir.
Bu aşamanın amacı problemin asıl nedenlerini tanımlamak ve bunların nedenlerini doğrulamaktadır. Dolayısıyla bu aşamanın çıktısı test edilen ve doğrulanan bir hipotez olacaktır. Bu aşamada doğrulanan neden/nedenler bir sonraki aşamanın girdisini oluşturur.
Bu aşamada yaygın olarak kullanılan araçlar;
Yakınlık Diyagramları,
Beyin Fırtınası,
Sebep-Sonuç Diyagramları,
Veri Toplama Planı,
Çetele Diyagramı,
Kontrol Grafikleri,
Deney Tasarımı,
Frekans Poligonları,
Hipotez Testleri,
Güven Aralıkları,
Regresyon Analizi,
Serpme Diyagramı,
Örnekleme,
Pareto Şemaları,
Akış Şeması,
Geliştirme
Geliştirme safhasında nedenleri ortadan kaldırmayı hedefleyen çözümler geliştirilir, uygulanır ve değerlendirilebilir. Bu çözümler daha iyi bir tahmini, daha iyi bir programlamayı, daha iyi bir prosedürü ya da daha iyi bir ekipmanı içerebilmektedir.
Amaç, verileri kullanarak, ortaya konulan çözümün problemi çözdüğü ve gelişme için öncülük ettiğini göstermektir.
Bu aşamada ayrıca sonuçların bir sonraki aşamada nasıl değerlendirileceğini açıklayan bir plan oluşturulmalıdır.
Bu aşamada yaygın olarak kullanılan araçlar;
Beyin Fırtınası,
Veri Toplama,
Deney Tasarımı,
Akış Şemaları,
HTEA (FMEA),
Planlama Araçları (Ağaç Diyagramı, Gantt Şemaları),
Hipotez Testleri,
şeklindedir.
Kontrol
Geliştirme safhası sonucunda ortaya konulan çözümler ve uygulamaları kalıcı kılmak ve sürekli kontrol altında tutmak için uygulanan bir safhadır.
Bu aşamanın amacı uygulanan iyileştirme planını ve elde edilen sonuçları değerlendirmek ve elde edilen kazançların sürdürülmesi ve arttırılması için yapılması gerekenleri ortaya koymaktır.
Kontrol safhası sonucunda zamanla yeni metotların geliştirilmesi sağlanabilmektedir.
Bu aşamada yaygın olarak kullanılan araçlar;
1 -Kontrol Grafikleri
Ölçülebilir Değişkenler için Kontrol Grafikleri (X-R Grafikleri, X-S Grafikleri, Ortanca Değer Diyagramları),
Sayılabilir Değişkenler için Kontrol Diyagramları (p Diyagramları, np Diyagramları, c Diyagramları, u Diyagramları),
Diğer Kontrol Grafikleri (CUSUM (Yığımlı Toplam) Kontrol Grafiği, EWMA Grafiği),
2– Kontrol Grafiklerinin Yorumlanması,
şeklindedir.
Altı Sigma Rolleri
6 Sigma Nedir , (6) Altı Sigma’nın başarısı herkesin oynayacağı rolün çok iyi belirlenmesine bağlıdır. Bu denklemin insan gücü tarafıdır.
Görev tanımları içerisinde iyi bir iş çıkaramamanın sonuçları ve başarının sağlayacağı ödüllerde yer alır. Takımın başarısında bu tanımların rolü büyüktür.
Bu nedenle Altı Sigma organizasyonlarında tüm personele aldıkları eğitiminin türüne göre farklı unvan, yetki ve sorumluluklar verilebilmektedir. İlk bakışta Uzak Doğu sporlarının yapıldığı bir kulübün organizasyon yapısını andıran bu unvanlar Altı Sigma’nın uygulandığı organizasyonun yapısı, uygulamanın kapsamı ve projelerin türüne bağlı olarak farklılık gösterilebilmektedir.. Bazı şirketler genel kabul gören unvanlara sarı, mavi vb. kuşaklar eklerken, bazıları ise birkaç kuşakla yetinmektedir.
Bu nedenle Altı Sigma uygulamalarına geçmeden önce şirket için uygun yapının belirlenmesi gerektiği söylenebilmektedir.
Şampiyon (sponsor)
Projeleri saptayan kıdemli yöneticilerdir , Bu kıdemli yönetim liderleri Altı Sigma çalışmalarının başarısından sorumludur.
Projeleri onaylarlar, onlara kaynak sağlar ve aksaklıkları çözümlerler.
Bazı işletme liderleri şampiyondur. Şampiyonların çoğu doğrudan işletme liderlerine rapor verirler.
Şampiyonlar kalite programında tam zamanlı çalışmak zorunda değillerdir, ama programın başarısını garantilemek için gerektiği kadar zaman vermeleri beklenmektedir.
12-15 yıllık iş tecrübesinin yanı sıra şirkette en az 4-5 yıl çalışmış olması ve şirketin kritik süreçleri ile başarı faktörlerini çok iyi tanıyor olması gerekir.
Uzman Kara Kuşak
(6) Altı Sigma ile ilgili her konuda en üst düzey teknik bilgiye sahip uzmandır.
Bu görev, Altı Sigma çalışmalarının başlangıcında dış kuruluşlardan kiralanan bir danışman tarafından yürütülebilir.
Uzman Kara Kuşağın başlıca görevleri;
6 Sigma Nedir , İyileştirme takımlarına başta istatistik yöntemlerin seçimi ve kullanımı olmak üzere her konuda teknik destek sağlamak,
Kalite Şampiyonlarına projelerin tamamlanma sürelerinin belirlenmesinde yardımcı olmak,
(6)Altı Sigma konusunda eğitim vermek,
Çalışanları bilgilendirmek suretiyle Altı Sigma’nın organizasyon çapında benimsenmesine katkı sağlamak,
şeklinde açıklanabilmektedir.
Kara Kuşak
Ekiplere öncülük eden ve kilit süreçler üzerinde odaklanan , sonuçları şampiyonlara raporlayan tam zamanlı kalite yürütücüleridir.
Şirkette en az 2-3 yıl tecrübeli, fonksiyonel veya teknik uzmanlar arasından seçilmelidir.
Altı Sigma projelerini yönetme ve her sene yönetimin karar vereceği oranda bir kazancın elde edilmesini sağlama işlevini yürütür.
Bu ekip liderleri , müşteri tatminini ya da verimlilik artışını etkileyen kilit süreçleri ölçme, çözümleme, geliştirme ve kontrol etmeyle sorumludur.
Sertifika almak için, kara kuşaklar aynı zamanda işletme şampiyon ekipleri tarafından onaylanmalıdırlar.
Kara kuşaklar tam zamanlı olarak çalışırlar.
İyileştirme takımının lideridir
Yeşil Kuşak
İyileştirme takımı üyelerine verilen addır. İyileştirme faaliyetlerini bizzat yürüten icracı personelden oluşur.
Yeşil Kuşakların temel ölçüm ve analiz yöntemlerini iyi derecede bilmeleri ve bilgisayar yazılımları yardımı ile analizleri çok rahat yapabilecek yeterlilikte olmaları gerekmektedir.
Bunun için Yeşil Kuşaklar proje takımlarının belirlenmesini müteakip ortalama iki hafta süre ile eğitime tabii tutulurlar.
Daha önce Yeşil Kuşak eğitimi almış çalışanlar bu eğitime giremeyebilirler. Yeşil kuşaklar, Altı Sigma araçlarının, daha çok ölçüm araçlarını iyi bilen, diğer araçlar konusunda temel bilgilere sahip, Kara Kuşak projelerinde takım elemanı olarak çalışan kişilerdir.
Projeler üzerinde tam zamanlı çalışmazlar , Altı Sigma projeleri üzerinde şirketteki diğer işlerini yaparken çalışırlar , Kara kuşak projesi biter bitmez, ekip üyelerinden düzenli işlerinin bir parçası olarak Altı Sigma araçlarını kullanmayı sürdürmeleri beklenmektedir.